(5 Rules to Live By During a Pandemic) Tara Parker-Pope, „The New York Times” – Editors’ Picks 14.06.2020 r.
Nie ma poradnika, jak przeżyć pandemię COVID-19, więc postanowiliśmy go stworzyć. Stosując kilka podstawowych zasad, każdy może obniżyć ryzyko zachorowania i żyć pełnią życia, do czasu opanowania wirusa – tak zaczyna się artykuł opublikowany 14 czerwca na stronie „The New York Times”. Poniżej jego tłumaczenie dokonane przez doktora Janusza Legutkę, który podkreśla, iż takie proste instrukcje postępowania lekarze mogą przekazywać swoim pacjentom, często zagubionym w chaosie informacyjnym…
***
Choć może się wydawać, że kryzys koronawirusa już się zakończył, to tak nie jest. Wirus wciąż jest, choć niektóre rzeczy się zmieniły. Kończy się okres blokowania naszej aktywności, ponieważ liczba przypadków jest niska lub spada w niektórych regionach, a co ważne, przywódcy państw postanowili iść naprzód pomimo ryzyka. Liczba testów wzrosła, dając nam więcej wskaźników zdrowia społeczności. Ponadto wiemy znacznie więcej o tym, jak zachowuje się wirus i jakie działania stanowią największe ryzyko.
Ponieważ życie w permanentnym zamknięciu nie jest zrównoważone, eksperci zdrowia publicznego zaczynają stosować podejście „redukcji szkód”, dając nam alternatywę dla ścisłej kwarantanny. Te opcje – takie jak tworzenie „bańki wspierającej” (support bubble) z innym domem (dwie rodziny tworzą wspólny dom, aby być razem) lub przenoszenie zajęć towarzyskich na zewnątrz – nie eliminują ryzyka, ale minimalizują je, gdy ludzie próbują powrócić do normalności.
Nikt nie wie dokładnie, co się stanie, gdy społeczności się otworzą. Najbardziej prawdopodobnym scenariuszem jest wzrost liczby przypadków na całym świecie w dającej się przewidzieć przyszłości. „Trudno sobie wyobrazić, jak unikniemy kolejnego nagłego wzrostu liczby infekcji, dlatego te metody redukcji szkód, które trzymają ludzi z dala od sytuacji o podwyższonym ryzyku, są tak ważne”, powiedziała Julia Marcus, epidemiolog chorób zakaźnych i profesor nadzwyczajny na wydziale medycyny populacyjnej w Harvard Medical School. „Jeśli ktoś rozszerza swoją »bańkę«, ale nie pozwala chodzić na zatłoczone przyjęcia lub do baru, to jest to sukces”.
Chociaż nauczyliśmy się żyć z maskami i dystansem społecznym, a także nowymi rytuałami mycia rąk, potrzebujemy podstawowych zasad, aby zminimalizować ryzyko. Przeprowadziliśmy konsultacje z kilkoma ekspertami i naukowcami zajmującymi się zdrowiem publicznym, aby zapewnić narzędzia potrzebne do podejmowania własnych decyzji, niezależnie od tego, czy chodzi o kolację w restauracji, pójście do kościoła czy fryzjera.
5 podstawowych zasad postępowania
1. Sprawdź region, w którym mieszkasz i społeczność, której jesteś członkiem
Aby oszacować ryzyko kontaktu z zarażoną osobą, zwróć uwagę na dwa ważne wskaźniki COVID-19 w twojej okolicy: odsetek pozytywnych testów i trend w ogólnej liczbie przypadków. Zacznij od poznania odsetka pozytywnych testów COVID-19 w twoim regionie, który powie, czy testy i śledzenie kontaktów obejmują łagodne i bezobjawowe przypadki. Gdy dodatnie wskaźniki testu utrzymują się na poziomie 5 procent lub niższym przez dwa tygodnie, sugeruje to, że w twoim regionie istnieją odpowiednie procedury, aby kontrolować transmisję wirusa, a prawdopodobieństwo jego wystąpienia jest mniejsze. Im bliżej 2 procent, tym lepiej. „Nie oznacza to, że masz całkowitą swobodę”, ostrzega Erin Bromage, immunolog porównawczy i profesor biologii w University of Massachusetts, Dartmouth. „Oznacza to, że wykonuje się tam wystarczająco dużo testów, abyś był pewien, że twoje działania w społeczeństwie będą znacznie mniej ryzykowne”. Jeśli odsetek pozytywnych testów zacznie rosnąć, powinieneś podjąć więcej środków ostrożności. Musisz zorientować się, czy twój region spełnia kryteria testowania (a przynajmniej, ile wykonuje testów w porównaniu do innych regionów), korzystając z wiedzy w internecie. W USA przechodzi się do witryny internetowej Departamentu Zdrowia lub można skorzystać z wykresu z Johns Hopkins University na witrynie Covid Act Now, który pozwala zobaczyć dodatnie wyniki testów w poszczególnych hrabstwach wszystkich amerykańskich stanów. Następnie skorzystaj z innych możliwych danych w Internecie, aby być na bieżąco z trendami COVID-19 w twojej okolicy. Kiedy ogólna liczba przypadków jest niska lub spada, powinieneś czuć się bezpieczniej, ale nadal musisz być czujny.
2. Ogranicz liczbę bliskich kontaktów
Najbezpieczniej jest z członkami gospodarstwa domowego, ale jeśli chcesz poszerzyć krąg o dalszą rodzinę lub znajomych, utrzymuj liczbę bliskich kontaktów na jak najniższym poziomie. Jednym ze sposobów na to jest utworzenie „bańki koronowej”, która powstaje, gdy dwa gospodarstwa domowe tworzą ekskluzywny krąg społeczny, uzgadniając wytyczne dotyczące bezpieczeństwa i widząc tylko siebie nawzajem (termin „bańka” bubble wprowadzony został przez Jacindę Ardern, premier Nowej Zelandii, w celu określenia grupy ludzi, którzy utrzymują bliski kontakt). Takie ustawienie pozwala ludziom odwiedzać się nawzajem w domach i prowadzić w miarę normalne, choć ograniczone życie towarzyskie. Może to być szczególnie pomocne dla rodzin o podobnych strukturach – np. z małymi dziećmi, które tęsknią za towarzyszami zabaw, lub nastolatkami poszukującymi kontaktu osobistego. Porozumienie wymaga wysokiego poziomu zaufania. Jak każda rodzina określa rozsądne środki ostrożności? Policz liczbę potencjalnych „wycieków” dla każdego członka „bańki” – na przykład wyprawy do sklepu lub biura, randki, dzieci i nastolatki, które spotykają przyjaciół, gospodynie i nianie, które mogą odwiedzić wiele domów. Utrzymuj komunikację otwartą i bez osądu, aby ludzie czuli się swobodnie ujawniając nowe ryzyko narażenia i potencjalne „wycieki” w „bańce”. „Działania ludzi będą się zmieniać każdego dnia – szkoły mogą zostać ponownie otwarte, ktoś może zdecydować się na protest” – powiedział dr Marcus. „To nie jest tylko jednorazowa umowa. Komunikacja na temat ryzyka musi być ciągła i otwarta”.
3. Zarządzaj „budżetem” ekspozycji na wirusa
Ryzyko jest skumulowane. Idąc dalej, będziesz musiał dokonać kompromisu, wybierając działania, które są dla ciebie najważniejsze (np. spotkanie ze starzejącym się rodzicem) i pomijając rzeczy, które mogą mieć mniejsze znaczenie (przyjęcie w biurze). Pomyśl o zarządzaniu ryzykiem wirusów, tak jak możesz zarządzać dietą: jeśli chcesz deser, zjedz trochę mniej na obiad. Podczas pandemii każdy członek gospodarstwa domowego powinien zarządzać własnym „budżetem” na ekspozycję. (Pomyśl o punktach Weight Watchers jak o ryzyku zakażenia). Wydajesz bardzo mało „punktów budżetowych” na wybory niskiego ryzyka, takie jak cotygodniowa wycieczka do sklepu spożywczego lub ćwiczenia na świeżym powietrzu. Wydajesz więcej „punktów budżetowych”, gdy bierzesz udział w domowym przyjęciu, odwiedzasz salon fryzjerski lub udajesz się do biura. Całkowicie wyczerpujesz budżet, jeśli spędzasz czas w tłumie. „Przechodząc do długoterminowej fazy zarządzania, musimy zacząć myśleć w ten sposób”, mówi Johannes Eichstaedt, naukowiec i profesor psychologii obliczeniowej na Uniwersytecie Stanforda. „Nie podejmuj ryzyka tam, gdzie nie jest to konieczne, i dokonuj kompromisów, które są zgodne z większymi potrzebami i priorytetami zdrowotnymi. Jeśli widzenie mojego wnuka w parku oznacza, że aby to zrównoważyć, powinienem iść do supermarketu co drugi tydzień, może to jest kompromis, na który jestem gotów dla mojego zdrowia psychicznego i dobrego samopoczucia ”.
Niestety, nie ma magicznej liczby, która określi twój osobisty budżet ekspozycji i „koszty” ekspozycji różnych działań. Pomyśl jednak o swoim ogólnym bilansie, kiedy podejmujesz decyzje o spędzaniu czasu z innymi ludźmi, szczególnie osobami starszymi i osobami o wysokim ryzyku.
4. Czynności o podwyższonym ryzyku powinny trwać jak najkrócej
Za każdym razem, gdy planujesz jakieś spotkanie, zadaj sobie pytanie: „Jeśli zarażona osoba znajdzie się w pobliżu, ile czasu mogę z nią spędzić?”. Jak powiedział Linsey Marr, naukowiec zajmujący się aerozolami w Virginia Tech, dłuższy kontakt z zarażoną osobą lub dłuższy czas w słabo wentylowanym pomieszczeniu z zarażoną osobą znamiennie zwiększa ryzyko zakażenia wirusem z powietrza.
Podejmując decyzje, staraj się uczestniczyć w wydarzeniach odbywających się w pomieszczeniach krótko i przenoś spotkania towarzyskie na zewnątrz. Noś maskę i ćwicz dystans społeczny.
Oto kilka wskazówek na temat czasu ekspozycji:
Krótkie narażenia: krótkie spotkania, szczególnie te na zewnątrz – jak mijanie kogoś na chodniku lub spotkanie po drodze biegacza, który sapie – raczej nie spowodują choroby.
Kontakt twarzą w twarz: noś maskę i rozmawiaj krótko. Nie znamy poziomu narażenia prowadzącego do zachorowania, ale szacunkowe dane wahają się od kilkuset do 1000 kopii wirusa. Teoretycznie możesz osiągnąć wyższe narażenie po zaledwie pięciu minutach bliskiej rozmowy, biorąc pod uwagę, że zakażona osoba mówiąc może wydalić 200 cząstek wirusowych na minutę. Gdy służby prowadzą dochodzenie epidemiologiczne, zwykle szukają osób, z którymi spędziłeś co najmniej 15 minut w ścisłym kontakcie.
Ekspozycja w pomieszczeniu: w zamkniętym pomieszczeniu, takim jak biuro, na przyjęciu urodzinowym, w restauracji lub w kościele, nadal możesz zarazić się od chorego, jeśli będziesz oddychać tym samym powietrzem przez dłuższy czas. Nie ma limitu czasu, który byłby najbezpieczniejszy, ale w oparciu o wytyczne dotyczące śledzenia kontaktów i średniego tempa wydalania cząstek wirusowych – poprzez oddychanie, mówienie i kaszel zakłada się, że najlepiej, by zajęcia w pomieszczeniach (np. zakupy w markecie) skrócić do mniej niż jednej godziny, a im krócej to trwa, tym lepiej. Dr Bromage sugeruje, aby podejmując decyzje wziąć pod uwagę wielkość przestrzeni (otwarta przestrzeń jest bezpieczniejsza niż mała sala konferencyjna), liczbę osób w pomieszczeniu (im mniej, tym lepiej) i ile czasu wszyscy są razem (zachowaj czas krótki). Aby dowiedzieć się więcej o czasie i ryzyku, przeczytaj wpis na blogu dr. Bromage’a na ten temat, który został wyświetlony ponad 18 mln razy.
5. Kontynuuj pandemiczne środki ostrożności
Już teraz niektórzy ludzie w wielu społecznościach przestali nosić maski, zawiesili dystans społeczny i wrócili do przedpandemicznych spotkań towarzyskich. Czas pokaże, czy liczba przypadków zacznie rosnąć, ale w nadchodzących miesiącach rozsądnie będzie przyjąć następujące nawyki:
• Trzymaj pod ręką maskę. Noś maskę w zamkniętych przestrzeniach, kiedy robisz zakupy lub idziesz do biura i zawsze, gdy masz bliski kontakt z osobami spoza gospodarstwa domowego.
• Praktykuj dystans społeczny – pozostając w odległości sześciu stóp (1,82 m) od siebie – gdy przebywasz z ludźmi mieszkającymi poza twoim domem. Preferuj spotkania towarzyskie na zewnątrz.
• Często myj ręce i uważaj na dotykanie powierzchni publicznych (przyciski windy, poręcze, poręcze i uchwyty w środkach transportu i inne powierzchnie często dotykane przez innych).
• Zastosuj surowsze praktyki kwarantanny, jeśli ty lub ktoś z twojego kręgu jest bardziej zagrożony.
Opr. Janusz Legutko
Link do oryginalnego artykułu: