Opublikowano raport IPCC dot. zmian klimatu

9 sierpnia opublikowany został nowy, szósty raport klimatyczny Międzyrządowego Zespołu ONZ ds. Zmian Klimatu (IPCC), opracowany przez grupę ponad 1000 naukowców. „Jest bezdyskusyjne, że wpływ człowieka doprowadził do ogrzania atmosfery, oceanów i lądów”- piszą autorzy pierwszej części raportu. Z efektami zmian klimatycznych w coraz większym zakresie będzie się też musiała mierzyć ochrona zdrowia.

Jak czytamy na stronie Naukaoklimacie.pl, na której podjęto się analizy wspomnianego raportu,  w ostatniej dekadzie średnia temperatura była o 1,09 st. C. (a ściślej o 0,95-1,20) wyższa niż w latach 1850-1900. Między rokiem 1901 a 2018 wzrósł też  średni poziom morza o 20 ± 5cm, przy czym w ostatnich latach zaobserwowano wyraźne przyśpieszenie tego procesu –  występujące jednocześnie na niemal na całym świecie cofanie się lodowców to zjawisko, które nie miało miejsca w ostatnich dwóch tysiącleciach. Problemem są także zmiany w pojawianiu się zjawisk ekstremalnych, tj. długich upałów, silnych opadów, susz, burz, huraganów itd. Według IPCC od lat 80. minionego wieku co najmniej podwoiła się częstość występowania morskich fal gorąca (czyli epizodów ekstremalnie wysokich temperatur w oceanach), a także wzrosła liczba najsilniejszych cyklonów tropikalnych.

Jak piszą autorzy, we wszystkich rozważanych scenariuszach emisji globalna średnia temperatura powierzchni Ziemi będzie nadal rosła przynajmniej do połowy stulecia. O ile nie nastąpią drastyczne redukcje emisji CO2 i innych gazów cieplarnianych, ocieplenie przekroczy w XXI wieku progi 1,5°C oraz 2°C. Natomiast zmniejszenie emisji może ograniczyć lub wręcz zatrzymać wzrost temperatury w kolejnych dekadach, a nawet – pozwolić uniknąć ocieplenia o 2°C. 

Jaki wpływ na zdrowie człowieka ma zmieniający się klimat?  Na stronie Naukaoklimacie.pl znaleźć można analizę raportu Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego (PZH)  pt. „Raport końcowy zawierający trendy i prognozy umieralności i chorobowości z powodu chorób klimatozależnych, a także wnioski i rekomendacje dla jednostek systemu ochrony zdrowia w zakresie adaptacji do zmian klimatu”.

Zwrócono w nim uwagę, że fale upałów są poważnym obciążeniem dla organizmu. W analizowanym okresie (1999-2017) zaobserwowano w Polsce istotny statystycznie wzrost umieralności w trakcie upałów, szczególnie wysoki wśród mężczyzn i seniorów (powyżej 65 lat). Natomiast sam wzrost nasłonecznienia przekłada się na większą liczbę przypadków nowotworów złośliwych skóry, w tym czerniaka. Większe nasłonecznienie, wraz ze znaczącym wzrostem emisji tlenków azotu, prowadzi też do wzrostu stężenia ozonu przygruntowego latem, co ma bardzo negatywny wpływ na układ oddechowy i sercowo-naczyniowy, a pojawiające się w Polsce coraz częściej susze powodują wzrost zapylenia powietrza będący problemem dla astmatyków.

Rosnące temperatury wody w Bałtyku sprzyjają zakwitom glonów i rozwojowi mikroorganizmów mogących być przyczyną wielu chorób.  W temperaturach powyżej 20 st. C uaktywniają się bakterie Vibrio vulnificus, zakażenie którymi jest szczególnie niebezpieczne – w przypadku wystąpienia posocznicy lub zakażenia ran wskaźnik śmiertelności może przekraczać 50%. Kolejna, występująca w Bałtyku bakteria z gatunku Legionella może prowadzić do ostrego zapalenia płuc o ciężkim przebiegu.

Ocieplenie klimatu (w tym coraz łagodniejsze zimy) sprzyja również przetrwaniu patogenów i ich wektorów  oraz powoduje zmiany rozmieszczenia geograficznego m.in. niektórych gatunków kleszczy, które są nosicielami nie tylko coraz częściej spotykanego w Polsce wirusa  odkleszczowego zapalenia mózgu, lecz także pierwotniaków wywołujących babeszjozę  u zwierząt i ludzi czy bakterii Anaplasma phagocytophilum, która  doprowadzają u ludzi do anaplazmozy granulocytarnej.  

Zmiany klimatyczne to także wyzwanie dla lekarzy psychiatrów. Tzw. depresja klimatyczna, zaburzenia lękowe wywołane doniesieniami o czekających obecne i kolejne pokolenia zagrożeniach, znaczne pogorszenia się stanu psychicznego osób dotkniętych kataklizmami takimi jak powódź, nawałnica czy pożar będą się pojawiać w społeczeństwie coraz częściej.

opr. KD

Źródło: https://naukaoklimacie.pl/aktualnosci/bezdyskusyjne-nowy-raport-ipcc-o-spowodowanym-przez-czlowieka-ociepleniu-klimatu-488

https://naukaoklimacie.pl/aktualnosci/zmiana-klimatu-a-zdrowie-polakow-raport-narodowego-instytutu-zdrowia-publicznego-458

Jak zmiany klimatyczne wpłyną na dzieci urodzone w 2019 r. – źródło arvard Center for Climate, Health and Global Enviroment tłumaczenie: https://naukaoklimacie.pl/