Trudno jest pisać wspomnienie o Pani Profesor Wiesławie Tracz, z którą tak wielu związało swoje życie zawodowe przez ponad 30 lat, którą szanowaliśmy, podziwialiśmy i której działalność i osiągnięcia wystarczyłyby na kilka godnych życiorysów.
Wiesława Tracz urodziła się 2 stycznia 1939 roku w Gorzkowicach (obecnie powiat piotrkowski, województwo łódzkie). Początkowo Jej życie zawodowe związane było z Łodzią. Tam w 1962 roku ukończyła studia na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej, tam pracowała w Klinice Chorób Wewnętrznych pod kierunkiem prof. Włodzimierza Musiała uzyskując specjalizację z chorób wewnętrznych i kardiologii. Przy bliskiej współpracy z Kliniką Kardiochirurgii ukształtowały się Jej zainteresowanie kardiologią i kierunek badań naukowych, które dotyczyły zagadnień kwalifikacji chorych do operacji, oceny odległych wyników zachowawczego i chirurgicznego leczenia choroby niedokrwiennej serca i wad serca ze szczególnym uwzględnieniem nowych, nieinwazyjnych metod diagnostycznych, takich jak fonokardiografia, polikardiografia i echokardiografia. Efektem tej działalności naukowej była praca doktorska obroniona w 1969 roku, tytuł doktora habilitowanego nauk medycznych uzyskany w 1976 roku, a także wydana w roku 1982, pierwsza w Polsce monografia pt. „Nieinwazyjne metody badania układu krążenia”.
W 1979 roku przybyła do Krakowa wraz z doc. Antonim Dziatkowiakiem i doktorami Jerzym Sadowskim, Barbarą Koziorowską, Wandą Jarosik i Romualdem Wirpszo. Zadaniem Docent Tracz było stworzenie Kliniki Kardiologii i Angiologii, przemianowanej następnie na Klinikę Chorób Serca i Naczyń. Kliniką tą Pani Docent, a od 1990 roku Profesor Wiesława Tracz kierowała przez 30 lat, aż do przejścia na emeryturę w 2009 r. Te lata to okres intensywnej działalności naukowej, dydaktycznej i organizacyjnej. Trudno wyliczyć wszystkie kierunki i działy kardiologii, które były przedmiotem zainteresowania i badań naukowych. Pod Jej kierunkiem w Klinice wdrożono szereg nowatorskich w skali kraju metod diagnostycznych i leczniczych oraz wielokierunkową działalność naukową.
Pani Profesor wspierała też działania swoich współpracowników i dopingowała do pogłębiania wiedzy i poszukiwania coraz to nowszych kierunków badawczych. Wyszkoliła kadrę kilkudziesięciu specjalistów z zakresu chorób wewnętrznych i kardiologii. Była promotorem 19 prac doktorskich i opiekunem 8 prachabilitacyjnych. Wszyscy habilitowani wychowankowie: P. Podolec, P. Odrowąż-Pieniążek, T. Przewłocki, M. Olszowska, M. Kostkiewicz, H. Siniawski, M. Pasowicz, A. Kabłak-Ziembicka są dzisiaj profesorami nauk medycznych i kontynuują dzieło Pani Profesor.
Dorobek naukowy Pani Profesor to 906 publikacji o IF 549,615, z liczbą cytowań 19092 i wskaźnikiem Hirsha 36 oraz kilkaset doniesień na międzynarodowych i krajowych kongresach i sympozjach naukowych. Była autorem i współredaktorem kilku podręczników, w tym 4-tomowej monografii pt. „Echokardiografia praktyczna”, a także autorem 55 rozdziałów w podręcznikach i innych monografiach. Jako główny badacz lub koordynator prowadziła kilkanaście wieloośrodkowych, międzynarodowych badań naukowych, a przez kilka lat jako członek Komitetu Badań Naukowych współuczestniczyła w wyznaczaniu kierunków finansowania badań w kardiologii. Te imponujące dokonania były wynikiem wielkiej pracowitości Pani Profesor Wiesławy Tracz, ale również Jej umiejętności mobilizowania otocznia do pracy i rozwoju, jak również stwarzania atmosfery do tej działalności.
Równie niezmordowana jak w pracy naukowej Pani Profesor była aktywna w pracy organizacyjnej. Współorganizowała i przewodniczyła komitetom naukowym, w tym: XVIII Europejskiego Kongresu Międzynarodowego Towarzystwa Kardiologii Nieinwazyjnej (Kraków 2001), Międzynarodowego Kongresu Wad Zastawkowych Serca (Kraków 2003) oraz Wiosennych Konferencji Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego (Kraków 2007 i 2009). Była członkiem Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, Polskiego Towarzystwa Angiologicznego, Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego, Europejskiego Towarzystwa Echokardiograficznego. Pełniła funkcję wiceprzewodniczącej Zarządu Oddziału Krakowskiego PTK, w kadencjach 2004-2007 i 2007-2009 była przewodniczącą Sekcji Wad Serca Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego.
W latach 2001-2008 Profesor Wiesława Tracz sprawowała funkcję dyrektora Instytutu Kardiologii Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum w Krakowie. Od grudnia 2006 do stycznia 2012 roku pełniła też funkcję Honorowego Konsula Generalnego Republiki Turcji w Krakowie. W okresie tym dała się poznać jako osoba tolerancyjna, wyrozumiała, służyła pomocą w nawiązywaniu kulturalnych i gospodarczych kontaktów między oboma narodami. Dla wspierania i rozwoju kierowanej przez siebie kliniki była inicjatorem powstania Fundacji „Dla Serca w Krakowie”, której w latach 1992-2013 była prezesem Zarządu. Emerytura bynajmniej nie zakończyła Jej działalności naukowej i klinicznej. W latach 2009-2015 pełniła funkcję rektora i wykładowcy Krakowskiej Wyższej Szkoły Promocji Zdrowia.
Za niezmordowaną pracę i aktywność została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym i Srebrnym Krzyżem Zasługi, Medalem 600-lecia Odnowienia Akademii Krakowskiej, Medalem Ministra Zdrowia, nagrodami Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej (1977, 1979), Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, Ministra Edukacji Narodowej oraz Rektora Akademii Medycznej i UJ CM. W roku 2008 otrzymała najwyższe wyróżnienie PTK, przyznawane najwybitniejszym osobistościom świata medycyny z kraju i zagranicy – tytuł Członka Honorowego Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego.
Pomimo tych „pomnikowych” osiągnięć, choć wymagająca i często bezkompromisowa, Pani Profesor była osobą niezwykle bezpośrednią i życzliwą, a drzwi Jej gabinetu były zawsze otwarte dla współpracowników. Jej pomoc nie ograniczała się tylko do kwestii zawodowych, ale również była osobą nieobojętną na sprawy osobiste swoich pracowników. Posiadała cechę ludzi prawdziwie wielkich: nie bała się przyznać, że czegoś nie wie, umiała też słuchać uwag współpracowników i doceniać ich rady. Potrafiła integrować zespół kliniki organizując spotkania towarzyskie, aktywnie uczestniczyła w uroczystościach rocznicowych a nawet wycieczkach. Niewątpliwą pasją Pani Profesor był ogród, kwiaty, poczucie otaczającego piękna oraz opieka nad bezdomnymi kotami. Jej ciepły i troskliwy stosunek do chorych, których nawet na emeryturze nigdy nie opuściła, powodował, że była dla nich autorytetem i opiekunem nie tylko medycznym, ale także doradcą w problemach rodzinnych.
Kilka dni przed odejściem, na pożegnanie, Pani Profesor często powtarzała „Miałam bardzo piękne życie, a praca i możliwość kierowania zespołem kliniki dawała mi satysfakcję i radość”.
Gwałtownie przebiegająca choroba wyrwała Ją 27 marca 2020 r. spośród nas jako osobę aktywną. Odszedł Człowiek Dobry, Niezwykły i Wielki. Pozostanie na zawsze w naszej pamięci.
W imieniu wychowanków
Prof. dr hab. med. Piotr Podolec
Kierownik Kliniki Chorób Serca i Naczyń
Dyrektor Instytutu Kardiologii UJ CM