O projekcie szkoleń z zakresu gastroenterologii dla lekarzy pierwszego kontaktu i o możliwościach skró­cenia oczekiwania chorych na skuteczną pomoc roz­mawiamy z prof. dr hab. Danutą Owczarek z Katedry Gastroenterologii i Hepatologii CM UJ, małopolską kon­sultant wojewódzką w dziedzinie gastroenterologii.

Pani Profesor, spotykamy się w związku z projek­tem wznowienia odbywanych kiedyś szkoleń dla leka­rzy podstawowej opieki medycznej z zakresu gastroen­terologii. Jest Pani pomysłodawczynią i organizatorką tego przedsięwzięcia. Ponieważ kształcenie lekarzy jest jednym z zadań samorządu, krakowska Izba chce zachęcić do udziału w tym szkoleniu. Jaki będzie mia­ło ono charakter?

Będzie to spotkanie naukowo-szkoleniowe z zakresu gastroenterologii łącznie z hepatologią. Jeśli ta inicjaty­wa zyska uznanie i przyniesie oczekiwane efekty, pomyśli­my o cyklicznych kursach. Celem jest przekazanie lekarzom pierwszego kontaktu podstawowej wiedzy z zakresu diagno­styki i leczenia najpowszechniejszych dolegliwości przewo­du pokarmowego. Przy prawidłowo dokonanej początkowej ocenie w wielu przypadkach pacjenta nie trzeba kierować do poradni specjalistycznej, czyli do długiej kolejki, w któ­rej będzie miesiącami czekał na pomoc. Niestety, często kie­dy pacjent przychodzi do gastroenterologa na tę pierwszą wizytę, po kilku czy kilkunastu miesiącach, okazuje się, że już mu „przeszło”. W tym samym czasie ktoś z poważniejszy­mi problemami zdrowotnymi nie może skorzystać z porady specjalisty. A dolegliwości najczęściej zgłaszane lekarzom pierwszego kontaktu często można prawidłowo rozpoznać i podjąć leczenie bez konsultacji ze specjalistą. Przykładem mogą być zaburzenia czynnościowe, każdy lekarz powinien wiedzieć, jak odróżnić schorzenia czynnościowe od choro­by organicznej.

Trochę trudno podczas krótkiego kursu omówić wszystkie problemy gastryczne, z jakimi zgłaszają się pacjenci…

 Pierwsze spotkanie poświęcimy tematom ogólnym, takim jak: dolegliwości bólowe jamy brzusznej a zaburzenia czyn­nościowe – diagnostyka różnicowa, stłuszczenie wątroby w obrazie USG – jak dalej postępować z pacjentem, kortyko­steroidoterapia w nieswoistych chorobach zapalnych jelit i oczywiście zgaga. Typowa zgaga raczej nie wymaga skie­rowania do poradni specjalistycznej, a często się z tym spo­tykamy. Powiemy, jak prowadzić wywiad, jak diagnozować i leczyć także chorobę refluksową, przerost flory bakteryjnej jelita cienkiego oraz chorobę trzewną, a także jakich błędów nie popełniać w postępowaniu z chorymi z rozpoznaną zde­kompensowaną marskością wątroby.

Jeśli wzbudzimy zainteresowanie lekarzy, podczas kolej­nych spotkań naukowych omówimy odrębnie konkretne schorzenia. Przedstawimy zasady postępowania, jakie lekarz może wdrożyć na poziomie dostępnych dla niego narzędzi.

Mówi Pani Profesor „my” – kto będzie przekazywał tę wiedzę?

Wybitni specjaliści. Zaproszeni wykładowcy gwarantują zarówno bardzo wysoki poziom tego spotkania, jak i bar­dzo dobry, zrozumiały, łatwo przyswajalny przekaz. Są to lekarze z dużym doświadczeniem dydaktycznym, ogromną wiedzą i wieloletnią praktyką: profesorowie Marek Hartleb, Halina Cichoż-Lach, Barbara Skrzydło-Radomańska, Małgo­rzata Zwolińska-Wcisło, dr hab. Dorota Cibor, dr hab. Woj­ciech Maciej Marlicz. Także ja wygłoszę wykład. (…)

Czy lekarze POZ są przygotowani do działania wkra­czającego w obszar specjalistyki? – Po dyplomie każdy młody lekarz ma podstawową wiedzę, można powiedzieć z zakresu wszystkich schorzeń. Problem w tym, by potem stale się dokształcać w swojej specjalizacji. Lekarz POZ także musi nieustannie powtarzać i uzupełniać wiedzę. Ta zdobyta na studiach po prostu umyka i dezaktu­alizuje się. Repetitio est mater studiorum. Pojawiają się nowe możliwości diagnostyczne i terapeutyczne, nowe dane. Na przykład jeszcze kilkanaście lat temu nikt by nie powiedział, że już samo stłuszczenie wątroby zwiększa ryzyko rozwoju raka wątrobowokomórkowego.

Podajmy więc datę szkolenia z diagnostyki i lecze­nia chorób przewodu pokarmowego.

Pierwsze, ale mam nadzieję, nie ostatnie spotkanie odbę­dzie się w sobotę 5 listopada. Planujemy 7 wykładów z możli­wością zadawania pytań wykładowcy, więc szkolenie potrwa około 4-5 godzin. Uczestnicy otrzymają certyfikaty i cztery punkty edukacyjne. Jako inicjatorka objęłam też funkcję kie­rownika naukowego, uzyskaliśmy patronat honorowy Woje­wody Małopolskiego oraz prezesa Okręgowej Rady Lekar­skiej w Krakowie. Po szkoleniu zamierzamy wydać zeszyt z opracowaniem wykładów. Liczę na duże zainteresowanie, bo problem jest naprawdę poważny.

Rozmawiała Jolanta Grzelak-Hodor

Szczegółowe informacje oraz rejestracja na konferencję pod adresem: www.gastrologiaodadoz.pl

Cała rozmowa dostępna w „GGL” 4/188 z 2022 r.